Wat is een 3e laag of hardshell?
Het waterdichte jack valt in de categorie van de 3e lagen of hardshells. In ons geval (voor trailrunning 😉) is het een jas die bedoeld is om te beschermen tegen externe elementen en slecht weer zoals regen, wind, sneeuw... En dat met eigenschappen die aangepast zijn aan hardlopen. Want als je dat vergeet, kun je net zo goed met een vuilniszak of een zeil gaan lopen 🧐
Wanneer een kledingstuk waterdicht is, voorkomt het dat water in vloeibare vorm (zoals regen) binnendringt. Je kunt de waterdichtheid van een stof verbeteren door er een polymeercoating op aan te brengen (een plastic laag, zoals de gele regenjassen) of door de stof te combineren met een technische membraan. Omdat dit membraan te kwetsbaar is om als enkele laag te gebruiken, wordt het meestal gelamineerd/gesandwicht met één of twee lagen van een andere stof die extra eigenschappen biedt: slijtvastheid, vochtopname...
We zeggen dat een stof ademend is als deze de waterdamp die ons lichaam tijdens inspanning produceert (transpiratie) naar buiten afvoert. Hoe beter de stof deze damp naar buiten laat ontsnappen, hoe minder vocht er wordt opgehoopt. Is de stof niet ademend genoeg, dan blijft het vocht hangen, condenseert en word je alsnog nat.
En hoe zit het met de keuring voor wedstrijden?
Voor bergwedstrijden van meer dan 15 km staat er vaak een “waterdicht jack” op de verplichte uitrustingslijst. Dit is een jas met capuchon waarvan de naden waterdicht zijn gemaakt. Bij een gewone naad maakt de naald een klein gaatje in het materiaal. Om de naad waterdicht te maken, wordt deze afgeplakt met tape (een thermogevormde plakband) die de perforaties afdicht.
Wat is een goed waterdicht jack voor trailrunning?
Om aan de behoeften van de trailrunner te voldoen en optimaal te beschermen tegen de elementen, zijn dit de vereisten:
- Een waterafstotende buitenstof, zodat waterdruppels snel van de jas afglijden en worden afgevoerd
- Een technisch membraan dat het vocht dat door het lichaam wordt geproduceerd tijdens de activiteit (in dampvorm, van binnen naar buiten) kan afvoeren en het binnendringen van water in vloeibare vorm (van buiten naar binnen, zoals regen) blokkeert
- Een constructie die onnodige naden beperkt, maar toch voldoende bewegingsvrijheid biedt (de juiste balans vinden is niet altijd makkelijk). De jas opdelen in verschillende panelen kan de beweeglijkheid vergroten, maar verhoogt ook het risico op waterinfiltratie als er na verloop van tijd naadproblemen ontstaan. Algemeen geldt: meer naden betekent meer plekken die geseald moeten worden, dus meer productietijd en dus een hogere kostprijs.
- Een hoogwaardige afwerking die zorgt voor optimale waterdichtheid van de naden
En hoe zit het met het Wise jack?
Alles begon, zoals altijd, met onze community. Maar dit keer hebben we het ontwerp niet achter onze computer verborgen, maar een workshop georganiseerd met een kleine groep gepassioneerde trailrunners in ons kantoor.
Workshop nr. 1: De gevoelens en emoties van trailrunning: wat brengt ons naar buiten, om te gaan rennen en de paden te verkennen?
De belangrijkste redenen en criteria die in deze sessie naar voren kwamen, waren:
- Grenzen verleggen (zelfvertrouwen, je limieten opzoeken...)
- Vrijheid (het avontuur...)
- Introspectie (emoties loslaten, jezelf herontdekken, je levend voelen...)
- Natuur (bewegen in een omgeving, je zintuigen prikkelen...)
- De trailspirit en de community (delen, ontmoetingen...)
- De uitdaging (wedstrijden, seizoensdoelen, trainingsschema's...)
Daartegenover kan het idee van maximalisme (het verzamelen van uitrusting) of drukte (zoals bij grote evenementen) soms als een noodzakelijk kwaad aanvoelen in plaats van een bewuste keuze.
Workshop nr. 2: Hoe is je huidige jas?
We hebben de verschillende jassen die we hadden onder de loep genomen om te zien welke details top zijn en welke juist niet werken.
→ Louise: "Mijn jas heeft kleine zakken, een verstelbare capuchon met een band, een sober design en een borstzak."
→ Christophe: "Mijn jas heeft een opbergzakje zodat ik hem snel kan opbergen zonder dat hij veel plaats inneemt in mijn tas (of in je sherpa 😉)."
→ Marie: "Mijn jas heeft een verstelbare capuchon die met mijn bewegingen meebeweegt en me zelfs bij harde wind beschermt."
→ Gauthier: "Mijn jas heeft een plooi op de rug die opengaat als ik mijn rugzak onder het jack draag, zodat zowel mijn spullen als ikzelf droog blijven."
→ Anaïs: "Mijn jas kan in de tailleband worden opgeborgen, zodat je hem snel aan of uit kunt trekken. Maar de naden zijn na verloop van tijd niet meer waterdicht."
→ Mathieu: "Mijn jas is kleurrijk en heeft reflecterende details om zichtbaar te zijn in het donker."
Tijdens het gesprek viel op dat bij slecht weer de uiteinden vaak koud worden en dat het altijd een gevecht is om bij je horloge te komen...
Uiteindelijk zijn dit de details die het verschil maken, die we besproken hebben:
- Een horlogevenster
- Een geïntegreerde want om te beschermen tegen de regen
- Een duimlus
- Reflecterende elementen voor goede zichtbaarheid
- Een rits die makkelijk te openen is met een ergonomische trekker
- Een opbergzakje
- Een verstelbare capuchon die met de beweging meedraait en beschermt bij windvlagen
- Een plooi op de rug om de rugzak onder het jack te dragen en je spullen tegen regen te beschermen
Wat leren we van deze 2 workshops?
De eerste workshop hielp ons de zintuiglijke criteria te identificeren die belangrijk zijn voor een positieve gebruikservaring tijdens trailrunning. De tweede, meer praktische sessie, was een benchmark (of marktonderzoek) van de reeds bestaande jacks, om hun voordelen en nadelen te ontdekken.
Als we deze inzichten samenbrengen, is dit onze interpretatie:
1/ Het kledingstuk beïnvloedt vooral het gevoel van vrijheid. Om dat gevoel niet te beperken, lijkt het belangrijk om te focussen op de pasvorm (comfortabel, wat losser), het rekbare en lichte materiaal dat niet aan de huid plakt en niet plastiekerig aanvoelt. Om zo min mogelijk belemmering te voelen, hebben we ook gefocust op een makkelijk te openen rits, zodat iedereen zijn eigen combinatie kan maken. Een dubbele rits om alleen de onderkant te openen bijvoorbeeld, zodat je bij je broekzakken, riem of voor ventilatie kunt.
2/ Voor het criterium grenzen verleggen, moet je je zelfverzekerd voelen. We hebben daarom gekeken naar extra features: een beschermende, verstelbare capuchon die je zicht niet belemmert en een duimlus zodat de mouw goed blijft zitten en je altijd beschermd bent.
3/ Voor wie zich wil uitdagen, dachten we aan degenen die hun training nauwgezet voorbereiden en door weer en wind trainen. Daarom stelden we een horlogevenster voor, zodat je altijd zicht hebt op je prestaties en doelen.
4/ Voor de natuur mag ons jack geen schadelijke stoffen bevatten en geen negatieve impact hebben. Het was ook belangrijk om te werken aan de zichtbaarheid van het jack in de omgeving.
Het briefing is duidelijk. Onze hardshell zal niet de meest minimalistische zijn, maar wel boordevol slimme details.
Zoektocht naar oplossingen:
Bij deze jas was het meest ingewikkelde en technische onderdeel de mouwafwerking. Het was een uitdaging om een oplossing te vinden om een duimlus, een horlogevenster en een want te combineren, en toch zo efficiënt mogelijk te blijven 😅 Het is ook belangrijk het doel niet uit het oog te verliezen: het jack moet waterdicht zijn en de gekozen oplossingen en materialen moeten coherent blijven.
Even uitleggen: je zou makkelijk een soort want kunnen toevoegen die over de hand valt, maar als het materiaal niet waterdicht is, vervalt de hoofdfunctie. Maak je deze verlenging in waterdicht materiaal, dan kan het comfort verminderen en heb je een stuk mouw dat klappert tijdens het lopen. Wil je het vastzetten, kun je een extra onderdeel toevoegen (zoals een drukknoop, klittenband, magneet...). Niet echt prettig, niet licht, niet minimalistisch. Vereisten, techniek en functie combineren en toch zo minimalistisch mogelijk blijven, dat is dé uitdaging!
Om te brainstormen en te testen is het soms het makkelijkst om papieren maquettes te maken (met nietjes!). Daarna maak ik een "mock-up" van het onderdeel in stof om het gedrag van het materiaal te testen. Het doel is niet om een afgewerkt product te krijgen, maar om te zien of het concept in zijn geheel werkt.
Als de technische oplossingen, het design en het technisch dossier klaar zijn, is het tijd voor de modelleurs. In deze fase is het eerste ontwerp klaar. We kunnen dus alle documenten en het patroon naar ons atelier sturen voor de eerste prototype.
Het eerste prototype: de eerste schets.
In het beste geval is dit eerste prototype functioneel. Maar meestal moet het volume worden aangepast zodat de pasvorm klopt en de afwerking past bij onze positionering.
Deze keer hadden we het geluk het prototype direct bij Petratex te ontdekken en samen te bespreken wat de uitdagingen zijn van productie en prototyping. We konden in hun laboratorium onze stof en de sterkte van de naden testen.
Terug in Annecy zijn er pas- en testsessies op het terrein met meerdere mensen. Dit viel op:
- Het opbergzakje is niet functioneel.
- Sommige naden zijn overbodig en kunnen geoptimaliseerd worden.
- De vorm van de manchet is niet overtuigend → aanpassing en verbetering van het concept.
- Optimalisatie van het patroon en materiaalverbruik door de vorm van sommige onderdelen te wijzigen.
- Esthetische details en afwerking kunnen worden verfijnd.
- Accessoires (rits, elastiek, enz.) worden vervangen door beter passende alternatieven.
- Het totale volume wordt aangepast om een comfortabele, maar niet te ruime jas te krijgen.
- De capuchon wordt geoptimaliseerd zodat hij op verschillende hoofdmaten past.
- De rugplooi wordt aangepast om een standaard trailvest te kunnen dragen.
- De tape die voor het afdichten van de naden gebruikt is, is niet waterdicht genoeg.
En dus weer tijd om de tekeningen, het technisch dossier en het patroon aan te passen en opnieuw te gaan prototypen.
Het tweede prototype
Op dit punt lijkt het jack echt al op een volwaardig product! Dit keer konden we 2 prototypes in verschillende maten maken om ze uitgebreid te testen door verschillende trailrunners.
Workshop nr. 3: Passen en praktijktest van het jack met onze groep enthousiastelingen
- De rugplooi is niet mooi als je geen rugzak draagt.
- Er moet nog meer ruimte zijn bij de borst voor comfort en om met een trailvest eronder te kunnen rennen.
- Het horlogevenster is niet goed geplaatst waardoor je het scherm moeilijk kunt aflezen.
- De klep is te soepel, er moet een versteviging in zodat het water naar de zijkant loopt en niet recht op je gezicht.
- Het opbergzakje is niet optimaal: als het jack opgeborgen is, is het niet compact genoeg.
Dat gaf ons weer genoeg input om het volgende prototype verder te verbeteren.
Het derde prototype en "size set": klaar voor de lancering 😎
En daar is hij! Op dit punt is ons jack helemaal klaar!
Bekijk het resultaat hier 😉